Lokalne środowisko programistyczne do pracy z WordPress #2

Samodzielne przygotowanie środowiska programistycznego i serwer WAMP dla Windows

Pierwszy sposób polega na samodzielnej instalacji serwera oraz wszystkich zależności bezpośrednio na dysku komputera z systemem opracyjnym Windows. Ze względu na dużą intuicyjność i teoretyczną prostotę jest to domyślne podejście podczas rozpoczynania nauki tworzenia aplikacji internetowych. W efekcie komputer powinien być przygotowany do obsługi żądań (HTTP Request) przychodzących z przeglądarki, czyli będzie pełnił rolę serwera. W ten sposób akcja wywołana poprzez wpisanie odpowiedniego adresu w oknie przeglądarki wskazującego lokalny komputer, będzie mogła zostać zrealizowana (np. poprzez uruchomienie kodu PHP wysyłającego zapytanie do bazy danych i generującego tabelę wyników w postaci kodu HTML) i przeglądarka w odpowiedzi otrzyma pożądany wynik (np. stronę HTML z listą produktów sklepu internetowego, przedstawionych w postaci tabeli) .

Za obsługę żądań odpowiedzialny jest serwer. W przypadku popularnych systemów operacyjnych nie jest on domyślnie zainstalowany, dlatego musimy zrobić to sami. Serwer to po prostu program, który cały czas działając w tle, nasłuchuje czy nie jest wywoływany przez przeglądarkę, a w razie pojawienia się żądania zwraca odpowiedź w postaci pliku (np. plik HTML reprezentujący wyrenderowaną stronę) lub informację zwrotną przedstawioną w innym formacie (np. JSON). Bez działającego serwera nie bylibyśmy w stanie wykonać kodu znajdującego się w plikach PHP.

Ręczna instalacja i konfiguracja. Lokalny serwer XAMPP/WAMP

Zanim przejdziemy do instrukcji przygotowania naszego środowiska, przyjrzyjmy się jego poszczególnym elementom, z których będzie się ono składać.

PHP to język programowania stosowany do tworzenia kodu odpowiedzialnego za obsługę zapytań przychodzących do serwera. Możliwa jest “ręczna instalacja języka programowania”. Oznacza to, że należy samodzielne ściągnąć kod źródłowy oraz narzędzia programistycznych (PHP SDK), a następnie je zbudować i skompilować.

Jest to rozwiązanie bardzo skomplikowane, dlatego zalecane jest stosowanie instalatorów serwerów Apache, które w trakcie procesu instalacji zainstalują i skonfigurują PHP. Bez tego system operacyjny nie będzie w stanie rozpoznać poleceń wykonawczych kodu PHP i w efekcie nie jest w stanie wykonać naszych skryptów.

Kolejna na liście jest baza danych. Aby móc korzystać z WordPress, musimy mieć zainstalowaną bazę danych, z którą będziemy się łączyć i pobierać dane z poziomu skryptów PHP.

Proste strony internetowe, które zawierają tylko statyczną treść nie potrzebują połączenia do bazy danych. W przypadku stron zbudowanych na WordPress są one jednak bezwzględnie wymagane do instalacji i działania tego systemu. WordPress przechowuje w bazie kluczowe informacje takie jak: teksty widoczne na stronie, struktury menu i wiele innych.

Bazy danych to, podobnie jak serwery, programy które umożliwiają użytkownikom dostęp, modyfikację i wykonywanie zapytań na przechowywanych, uporządkowanych zbiorach danych.

Istnieje wiele mechanizmów organizacji bazy danych. WordPress domyślnie pracuje z tzw. relacyjną bazą danych MySQL, ale można bez obaw użyć jej alternatywy MariaDB. Relacyjna baza danych zbudowana jest w oparciu o relacje pomiędzy tabelami danych. Np. dla sklepu internetowego istotne będą zależności między tabelami Użytkownicy-Zamówienia-Towary. WordPress tworzy podstawową strukturę tabel w trakcie instalacji.

Ostatni element to lokalny serwer. Serwery to zwykłe programy i ich instalacja polega najczęściej na uruchomieniu pliku instalacyjnego (w przypadku systemu Windows), który rozpakuje potrzebne pliki i zależności.

Konfiguracja serwera to przede wszystkim wskazanie ścieżek projektowych, obsługiwanych portów i obsługiwanych adresów URL (w postaci VirtualHost`ów).

Powyższe elementy stanowią standard implementowany przez Web Developerów na całym świecie. To przez ich powszechność i stabilność są wciąż codziennie wykorzystywane i na nowo instalowane na niezliczonej ilości komputerów. Żeby ułatwić zarządzanie takim środowiskiem i ułatwić jego instalacje, przygotowano tzw. bundlery, czyli instalatory, zawierające cały zestaw potrzebnych narzędzi, dostarczanych w jednym pliku instalacyjnym. Stosowanie tego typu rozwiązań jest zalecanym sposobem instalacji serwera na komputerze.

Poniżej przykład zastosowania jednego z bundlerów (zwanych też po prostu “serwerem”) dla systemu Windows. Jest wiele wariantów dostępnych w sieci (Wamp, XAMPP, AMPPS). Można wybrać dowolny. Ja proponuję użyć bundlera WAMP (czyt. Windows, Apache, Mysql, Php) dostarczonego przez Bitnami.

Zacznijmy od pobrania pliku instalacyjnego. Można go ściągnąć ze strony:

(plik do wersji 7.3.17-1 ).

Plik należy uruchomić. Powinno pojawić się okno instalatora. Należy przejść do kolejnego kroku klikając “Next”.

Proponuje odznaczyć wszystkie możliwości poza PHPMyAdmin. Do pracy z WordPress nie będziemy potrzebowali żadnego z nich. Jeśli jednak chcesz sprawdzić któryś z wymienionych frame-worków, możesz zostawić je zaznaczone.

Następnie należy wybrać docelowy folder, w którym zostaną umieszczone wszystkie potrzebne pliki. Na załączonym screenie widać ścieżkę do folderu na dysku D:, ponieważ na nim przechowuje swoje projekty. Jeśli również masz dostępu do dysku D:, możesz użyć tej samej ścieżki. Upewnij się, że masz wystarczająco dużo przestrzeni dyskowej do instalacji we wskazanym miejscu i uprawnienia.

W trakcie instalacji zostaniesz poproszony o ustalenie hasła, z którego chcesz korzystać do łączenia się do lokalnej bazy danych. Jest to bardzo ważny krok i należy zapamiętać wprowadzone hasło, ponieważ w przypadku jego braku nie uda nam się zainstalować WordPress i nawiązywać połączeń z bazą!

Przy wyborze portu do apache można pozostawić domyślne porty 81 dla Apache i 444 dla SSL (kolejny krok)

Proponuje odznaczyć automatyczny deployment w chmurze.

Jesteśmy gotowi do rozpoczęcia instalacji narzędzi.

Po zakończeniu instalacji jesteśmy przygotowani do uruchomienia swojego lokalnego serwera i łączenia się z naszą nową bazą danych. Wszystkie potrzebne pliki znajdują się w miejscu wskazanym w trakcie instalacji. Teraz pozostaje nam przetestować poprawność instalacji. To zadanie warto wykonać samodzielnie przed przejściem do kolejnego akapitu, aby oswoić się z nowymi narzędziami.

Weryfikacja poprawności instalacji serwera

Po instalacji serwera WAMP, powinien być on widoczny z poziomu Menu Start. Aby to sprawdzić należy włączyć Menu Start (np. poprzez naciśnięcie klawisza Windows. Następnie po wpisaniu w polu wyszukiwania “bitnami” (nazwa serwera), powinna się wyświetlić lista pozycji, w tym WAMP Stack Manager Tool. Należy kliknąć w ikonę serwera, co spowoduje uruchomienie panelu kontrolnego.

Na obrazku po prawej stronie widać wygląd listy wyników dla systemu operacyjnego Windows 7.

Po uruchomieniu serwera, powinien się wyświetlić panel kontrolny. Należy przejść do zakładki Manage Servers. Jeśli instalacja przebiegła pomyślnie serwery MySQL Database i Apache Web Serwer powinny być już uruchomione (w trybie running). Jeśli nie są włączone, nie powinno być problemu aby je uruchomić poprzez wybranie wybranej pozycji z listy i kliknięcie przycisku start (należy powtórzyć dla wszystkich pozycji na liście).

Po upewnieniu się, że serwery działają, należy wykonać ostatni krok. Trzeba sprawdzić czy serwer lokalny działa. W tym celu w oknie przeglądarki należy wpisać adres 127.0.0.1 (domyślny adres IP komputera lokalnego). Jeśli wszystko jest w porządku, powinna wyświetlić się strona informacyjna Bitnami.

Jest to łatwy sposób na przygotowanie komputera do pracy z WordPress i aplikacjami internetowymi. W sytuacji, gdy wykorzystujemy komputer do pracy wyłącznie z wybranymi technologiami i językami programowania (w konkretnej wersji wspólnej dla wszystkich) przy realizacji naszych projektów powinno być w pełni wystarczające.

Jeśli jednak planujemy wykorzystywać komputer do programowania w różnych językach lub nasza praca polega na rozwijaniu kilku różnych aplikacji, z których każda posiada swój zestaw zależności i specyfikację, to może się okazać, że szybko napotkamy problemy. W takich przypadkach lepszym pomysłem jest stosowanie rozwiązań umożliwiających lepszą kontrolę nad oprogramowaniem i zachowanie porządku w naszym systemie. Rozwiązaniem dzięki któremu jest to możliwe jest wirtualizacja środowiska programistycznego na wirtualnej maszynie. Zapraszamy do przeczytania kolejnego wpisu, w którym szczegółowo przedstawiamy sposób konfiguracji środowiska wirtualnego w oparciu o VirtualBox i Vagrant.

Zapraszamy do lektury kolejnych wpisów: